Benim önlem listemde şu maddeler yer alıyordu
Kişisel Tedbirler:
- Temassız ödeme sistemleri kullanıyor iseniz kartınızı bir koruyucu içerisine koyun ve aralıklı olarak bu koruyucu kılıfı kolonya ile silin. Nakit ya da jeton gibi ödeme yöntemleri kullanacak iseniz kağıt mendil ya da latex eldiven kullanarak bu işlemi gerçekleştirin.
- Yanınızda kağıt mendil veya tek kullanımlık latex eldiven bulundurun, yolculuğunuz süresince elinizde bulundurun ve tutunma noktalarını bu şekilde tutarak yolculuk yapın.
- Oturuyor iseniz kafanızı cam ya da iç yüzeylere yaslamayın, sizden önce orada oturmuş kişinin durumunu bilemezsiniz, virüsler en kötü halde yüzeylerde bir kaç dakika kadar canlı kalabilmekteler, bir salgın durumunda bunu dikkat etmeniz gereken konular arasına ekleyin,
- Maske kullanımı tamamen sizin insiyatifinizdedir, fakat bu konuda devlet kurumlarının resmi açıklamalarını da takip edin, pek çok maske sizi sadece psikolojik olarak korur,
- Mümkün ise ve hele ki hastalık belirtileriniz var ise lütfen toplu ulaşım kullanmayın,
- Yolculuğunuz esnasında diğer insanlar ile aranızdaki temas mesafesini koruyun, ne siz çok yaklaşın, ne de size çok yaklaşılmasına izin verin,
- Yolculuk sırasında karşılaştığınız kişiler en sevdiğiniz kankanız, kardeşiniz bile olsa sarılmak, kucaklamak, öpmek, baş tokuşturmak gibi aktivitelerden uzak durun, zaten eldiven taktığınızı düşünerek tokalaşmayı yazmadım bile,
- Eğer maske kullanmıyor iseniz öksürmek, aksırmak, tıksırmak ya da hapşurmak isteyebilirsiniz, buna fiziken karşı koyamayabilirsiniz de, bu durumda lütfen maske kullanın. Maskeniz yok ise bir kağıt mendili bir kere kullanın ya da dirseğinizin iç tarafı ile ağız ve burnunuzu kapatın, böylece etrafa virüs içeren sıvı parçacıkları saçmamış olacaksınız,
- Eğer mendil kullandı iseniz bunları lütfen temiz mendilleriniz ile karıştırmayın, direkt cebinize ya da çantanıza koymayın, hele ne araçlara ne de duraklarda ortalığa atmayın. Lütfen marketlerden küçük ince sebze poşetlerinden alın ve içerisine atın,
- Araçtan indiniz, önce eldivenlerinizi çıkartarak bahsettiğim poşetin içerisine atın, ardından da maskenizi lastiklerinden tutarak çıkartın ve aynı poşete atın, poşeti de ağzını bağlayarak bir çöp kutusuna atın. Evet normalde bu bir tıbbi atık yerine geçer ama sizden kalkıp tıbbi atık kutusu aramınızı kimse beklemiyor,
- Yanınızda küçük boy bir dezenfektan ya da kolonya bulundurun, yolculuk sonrası eldiven ve maskenizi çıkarttıktan sonra bir turda ellerinizi bu malzemelerden biri ile temizleyin
- Araçlar, istasyonlar, ödeme makineleri veya gişeler kullanılan maddenin içeriğine uygun aralıklar ile dezenfeksiyon işleminden geçirilmeli,
- Rutin temizlik işlemleri sıklaştırılmalı, olası acil durumlarda enfekte olma ihtimali olan araç seferden çekilmeli, istasyon ya da istasyonun ilgili bölümü izole edilmeli, enfekte ihtimali olan personel gözetim altına alınmalı. Araç, istasyon ve ekipmanlar için dezenfeksiyon prosedürü, personel için ise sağlık bakanlığının enfekte şüphesi prosedürü uygulanmalı,
- Ödeme ve irtibat noktalarında görevli personelin eldiven ve maske kullanımı sağlanmalı,
- Otobüs ve midibüs gibi sistemlerde şoför yanı ve arka sırasındaki koltuklar izole edilerek buralara oturulması engellenmeli, şoför ile yolcuların irtibatı minimize edilmeli, her kapıdan binilebilen sistemlerde şoför kapısı izole edilerek kullanıma kapatılmalı,
- Havalimanı ya da Otogar bağlantılı istasyonlarda salgın tehdidinin durumuna göre termal izleme yapılabilir, Covid-19 salgınında güneydoğu asya ülkelerinde uygulanan bir yöntem olmuştur, fakat geçerliliği tartışmalı görülmektedir,
- Tüm görsel iletişim alanlarında basit ifadeler ile daha çok görsel anlatım dili kullanılarak hazırlanan bilgilendirmeler salgın tehdidi ile birlikte kullanılmalıdır,
- Yolcuların “İnecek Var” ya da “Dur” düğmeleri ile irtibatının kesilmesi için kapıların açılması yolcu tercihli sistemde kullanılmamalı, her durakta sürücü tüm kapıları açıp kapatma işlemini yapmalı,
- Araçların klima ve havalandırma sistemlerinin filtreleri mümkün ise yenilenmeli, eskiler temizlik ve dezenfeksiyon işleminden geçirilmeli ve bu işlem salgın süresince rutinden daha sık şekilde gerçekleştirilmeli,
- Kapalı istasyon havalandırmalarında dışarıdan temiz hava pompalama ya da içerideki havayı çekme yöntemlerinden etkili olabilecekler ile ilgili bilimsel araştırmalar yapılmalı ya da yapılmış araştırmalar var ise bunlara göre senaryolar ile havalandırmalar çalıştırılmalı,
- Saha personelleri salgın ihtimaline karşı bilgilendirilmeli, KBRN prosedürleri güncel tutulmalı ve personelin bu konudaki bilgileri sürekli canlı tutulmalı,
- Web sitesi, sosyal medya araçları ve tüm bilgilendirme kanallarında işletme ile ilgili hizmet durum bilgileri sürekli güncel tutulmalı, salgın için alınan genel ve özel önlemler yolculara görsel ve basılı medya aracılığı ile ulaştırılmalı,
