ist-M.03:03 » M1B Otogar-Kirazlı (Halkalı) Metrosu 1.Etap

[alabay]

Şöyle düşünüyorum ... aslında fazla hatlı metro işletmesi pek güzel değil. O yukarıdaki noktada bir ek kol açılırsa bir gün, Kirazlı-Yenikapı olur. Havalimanı ise Esenler'den sonra veya Otogar'dan sonra (oralarda bir yerde) doğuya devam eder. Ama nereye?

Şimdi baktığımda, şu ilginç olurdu: Sağmalcılar istasyonu Otogar istasyonuna direk bağlanmalı. Terazidere'den Otogar'a giren tren ise Kartaltepe-Kocatepe'ye devam eder, oradan da devam etmeli.

Hayi, olmayacak diyeceksiniz ... o zaman Sağmalcılar - Kocatepe - Otogar - Esenler -> Kirazlı olur, Terazidere - Otogar - Kartaltepe ... olur. Şimdi şu ... nereye? Uluyol-Bereç? Oradan Haliç'e doğru? Eninde sonunda Havalimanı hattı Beyoğlu-Şişli tarafına kaymış olur.

B. Alabay

[Esat]

İlk projelerde ayrım Kartaltepe-Kocatepe istasyonundan oluyordu zaten ama o projeler hep değiştirildi zaten Mehmet' in bahsettiği Şişli hattı benim hatırladığım kadarı ile işte ilk oradan ayrılacaktı. Kartaltepe - GOP diye devam edecekti ama olmadı belki şimdi olur, olması da iyi olur Otogar' a erişim seçenekleri artmış olur.

Diğer taraftan plansızlık ve programsızlık sorunları nedeni ile artık Otogar' dan Sağmalcılara direkt bir hattı unut, öyle bir şey nerede ise imkansız, İKEA sağolsun, vida bile para sen o adama diş geçirebilirmisin? yani o düşünceyi unut ve neden Havalimanı-Otogar-Yenikapı, Havalimanı-Otogar-Şişli, Kirazlı-Otogar-Yenikapı, Kirazlı-Otogar-Şişli olmasın?

Evet geçende yazdım çok biliyor değilim ama gördüğüm kadarı ile böyle çapraz işletmeler metro sistemlerinde pek yok, belki Japonya, Newyork ya da diğer asya metrolarında ama Avrupa' da benim tek bildiğim Brüksel' de idi o da artık normal işletmeye çevrildi.

Fakat handikaplarını yazdım bu iş için çok para harcamanın dışında çok mesai harcanmalı gerçekten bu işi iyi yapacak elemanlar yetiştirilmeli, eldeki elemanlar küstürülmemeli, yani hem maddi, hem teknik hemde sosyolojik boyutları olan bir çalışma yapılmalı. Valla açıkçası doğru düzgün Almanca konuşamadığım için cesaret edemiyorum yoksa yazışma yapıp bir gün buradaki devlet demiryollarının ya da metro işletmesi için yeni yapılan uzaktan kontrol merkezini görüntülemek istiyorum. Meraktan, bakalım gavur ne yapmış.

[alabay]

IKEA'yı boşver sen, yeterince dipten gidersin, iş biter O da olmazsa, önünden kurpo-dans.
Sana bir zamanlar çok eski bir metro plânı göndermiştim, Atışalanı kesişme noktasıydı, mavi ve kızıl hat, hatırlıyor musun?

Şimdi şu IKEA'ya bir baktım, hiç alâkmız bile olmaz, Sağmalcılar'dan sonra tünelle O-3'ün altından geçiyorsun, Ar Sokak'ın batısında aşağı yukarı çıkıyorsun. SYani, imkânsız değil. Ama en önemlisi de değil ...

B. Alabay

[Esat]

tabi, eline kalem alıp çizince çok kolay, ama biliyormusunuz 3 boyutlu bir dünyada yaşıyoruz, her şey google earth den ibaret değil.

[Mehmet Kasım]

Bu 2 hatta baktığımda Otogar'a kadar 2 hat, sonra tek hatta düşen topal bir sistem gibi duruyor. Bir ayağı eksik. O yüzden Otogar'a ek bir peron yapıp Şişli'ye giden bir sistem olması çok yerinde olur. Bunu yaptıktan sonra, madem Otogar'ı bir merkez kesişme noktası olarak düşünüyoruz alt katından 1-2 sistem daha geçirip "ağ" oluşmasına katkıda bulunuruz. Yani Otogar-Atışalanı-E6-Tekstilkent gibi kuzey tarafı olan bir aksın birde güney tarafı olur. OTOGAR-Maltepe Çevikkuvvet-Bayrampaşa-Matbaacılar-E5-Kazlıçeşme gibi

Otogar Merkezli 2 hat ve 4 yön:


4 hat ve 8 yön: (doğu-batı ve kuzey-güney)



Sizce abartıyormuyum bilemem ama Otogar Merkezli bir aks daha yapılabilir.


Böylede bir dış çember aktarmalara imkan verecek:

[Esat]

Bunları Otogar a Metro ile erişim nasıl olmalı başlığında tartışmıştık zaten hatırlarsanız, sadece şişliyi galiba hesaba katmamıştık şimdi onun da dahil olma ihtimali olabilir.

[alabay]

Yanıldığınız bir nokta var — ağ yıldız merkezi demek değil, ağ çok kesişme noktası, ama noktalarda az hat demek!

Başar

[Mehmet Kasım]

Bunları Otogar a Metro ile erişim nasıl olmalı başlığında tartışmıştık zaten hatırlarsanız, sadece şişliyi galiba hesaba katmamıştık şimdi onun da dahil olma ihtimali olabilir.

Bu aslında Otogr'a erişim meselesi değil. Otogar'ın erişim sorunu fazla yok. En fazla 2 vasıta ile heryere ulaşılabilir şekilde. Otogar belki yıllar sonra iptal edilecek. Başka yere taşınacak. Ama burayı bir metro merkezi yapabiliriz. Şehrin dört bir yanına dağılır.

Mesele "ağ"ı olmayan bir kenti ağlandırmak. Ağ amacıyla. Şu anda mevcut sistemlerden yararlanarak fazla revize yapmadan tek merkezden dışa doğru yayılan bir sistem kurguluyoruz.

Başar Abi'nin dediği ağ konusu geliştirilebilir. Ben sadece öneri getirdim. "yıldız merkezi" olmama fikrine katılıyorum.

Ağ arttırılabilir.

İBB'nin sistemleri içinde bizim önerimiz böyle duruyor. Tutarsızlık yok. Çelişki de.

[alabay]

İşte o "yıldız" tarzı bir tarz, ama ağ tarzı değil.

Şu tarzlar var:
Yıldız şekli (sternförmig)
Çarmıh(lar)şekli (kreuzförmig)
Örümcek ağı şekli (ismini unuttum)
Tangensyal üçgen şekli (tangential) – "Doğu tarzı"

Berlin'de metro yıldız ile çarmıh şeklinde, banliyö ise örümcek ağı şeklinde, ikisi beraber hakiki bir ağ sağlıyor (bunu bize ilkokulda derste öğrettiler, düşünün!).

Etrafında ağ olmayan bir yıldız şeklinde düğüm noktaları (veya kördüğüm) olur, kötü ... Bu meselâ Freiburg'un etrafındaki korkunç bir problem. Nereden nereye gidilmek istenirse, istensin, hep ilk önce Freiburg başgarına gitmek gerekiyor (şehiriçi değil de etrafı diyorum), yani ara bağlantıları yok (veya çok az var diyelim).

B. Alabay

[Esat]

Bu aslında Otogr'a erişim meselesi değil. Otogar'ın erişim sorunu fazla yok. En fazla 2 vasıta ile heryere ulaşılabilir şekilde.

Hangi vasıta, minibüs, otobüs ve özel araç yani sorunlu karayolu trafiği ile. Otogar ın bana kalırsa ciddi bir erişim sorunu var. Ha yıllar sonra başka yere kaldırılacak o başka bana kalırsa kaldırılmamalı, aksine yıkılacak olan sebze halinin oraya doğru genişletilmeli, en azından eskiden olduğu gibi Anadolu Garr, Trakya Garı gibi iki bölüm halinde işletilebilir. Neyse bu konunun yeri burası değil zaten.

[Mehmet Kasım]

İşte o "yıldız" tarzı bir tarz, ama ağ tarzı değil.

Şu tarzlar var:
Yıldız şekli (sternförmig)
Çarmıh(lar)şekli (kreuzförmig)
Örümcek ağı şekli (ismini unuttum)
Tangensyal üçgen şekli (tangential) � "Doğu tarzı"

Peki İstanbul'da şu anda olan veya ileri de şekillenecek olan sistem hangisine giriyor? Hiçbirine. Sorun zaten bu. Bir sistematiği yok maalesef.

Birde bu sistemlerden birini seçtiğiniz zaman mesela ulaşım etüdlerinde hiç bir talep çıkamayan olmuyor mu? Ya da metro yapacak kadar yolcusu olmayan bir aks olsa dahi sistematik gereği ray döşeniyor mu oraya? Bütün hatlar aynı yoğunlukta olmaz sanırım.

Otogar konusunda Esat haklısın. Proble var ama benim kastettiğim ehven-i şer idi. Karayolu ile en az 2 aktarma ile ulaşılıyor.

[alabay]

Böyle projeler genelde işi anlayanlardan uzun zamanlar içinde tasarlanmalı. Nitekim Berlin'in trenler şebekeleri pat diye aydan inmedi. Yani, "biz şimdi şunu seçiyoz" diye bir durum olmaz aslında, duruma bakmak gerekir, şehir nasıl gelişmiş, nasıl gelişiyor ve nasıl gelişecek?

Şu anki Berlin'in U4 hattı neredeyse kapatılacak kadar önemsiz, ama kapatılmadı. Daha çok bir "deney hattı" hâline geldi. Eskiden orası Schöneberg (şöneberk) kentiydi, Berlin değildi, sonradan Berlin Büyükşehir Belediyesi'ne dahil olup, Schöneberg semti oldu ... bir de metro hattı ilâve oldu ...

Genelde bir şehirde (şimdi metro için, banliyöyü bırakalım) iki üç çok önemli aks plânlanmalı, bunlar birbirleriyle temasta olmalı (yani bir şebeke, üç ayrı şebeke değil). Sonra bunlardan dallanmalar yapılır. İlk başta genelde ya bir yıldız ya da tangensyal sistemi oluşur. Sonrası duruma göre bir ağ olur.

İstanbul'da aslında baştan plân fena değildi. En büyük problem, küçük çocukbahçe çapında yapılması! Bugünün M1'i (ilk plânıyla) okeydi bence. İstasyonlar küçük, istasyon aralıkları bence iyi (M2'den iyi). En büyük hata, hattın Aksaray'da sonlanması, o ne öyle? Oradan en az Sirkeci'ye kadar ilerlemeliydi, ki o zamanlar daha kolay olurdu. Bugünün T1 hattının yolundan o M1'in en az Sirkeci'ye kadar devam etmesi gerekirdi. Ve de o Kartaltepe dolaşması olmamalıydı. Yani, diyelim ilk aks (ön plânlamalı) Havalimanı-Merter-Topkapı-Sirkeci olsaydı, sonradan (ama ikinci etapta bile değil) gerekirse, o Bayrampaşa/Esenler/Bağcılar istikametine bir hat daha yapılırdı, o da bugünün T1 hattının altından geçerdi. Asıl Topkapı alanında kesişirlerdi.

Ama ikinci etap, bizim de M2 dediğimiz hat. O da iyi bence, Yenikapı-Taksim-Levent. Güzel. Belki bir iki istasyon daha gerekirdi.

İşte bunlara ek, Beşiktaş taraflarından Kâğıthane üzerinden bir çember ile Zeytinburnu taraflarına gidilirdi. Aslında bütün bunlar Avrupa tarafı için yeterli bir başlangıç olurdu.

Araya Marmaray giriyor, onu paranteze alalım.

Asya tarafı ... Orada da iki önemli aks Üsküdar-Ümraniye ötesi ve Kadıköy-Pendik-Kartal. Güzel, plânlamalara da benziyor. Ama, kesişmeleri için bence Kadıköy-Üsküdar-Ümraniye ve Kartal-Pendik-Kadıköy-Üsküdar gerekirdi, bunlar da tangensyal bir şekilde Kadıköy ile Üsküdar arasında aynı yoldan değil, biri alttan, biri üstten gitmeliydi (yani Harem ve Koşuyolu). Bu iki hatla ilk iskelet oluşurdu, araya bir iki çember hat gerekirdi, bir tane de "aradan" Samandıra istikametine gitmeliydi.

Hepsi şimdi kafadan ..., daha iyi bir etüdü olabilirdi.

Görüyoruz ki, yapılan aslında o kadar da kötü değil. Ama baştan bir master plân ile yapılmamış, yapılmıyor. Hepsi meselâ tek bir araç sistemiyle olmalıydi. Veya iki sistemle, Avrupa/Asya diye, ama bence tek sistem olduğunda, Marmaray üzerinden bağlantı da sağlanabilirdi. Bir de kim diyor, önümüzdeki 100 senede bir iki tüp geçit daha olmaz diye. Veya köprü geçit. Metroyu yüz, ikiyüz ve daha fazla senelik yapıyorsun, ilerisini düşünmek gerek! Eski Bizans caddeleri de bugün hâlâ kullanılıyor, yani cadde ne ise, metro en azından odur herhâlde. Tramvayı yapar, söker, degiştirirsin, ama metroyu? Banliyö tren şebekesine şimdi girmiyorum, halbuki o da ilginç ve önemli olurdu, ama bizde demiyrolu medeniyeti hiç doğmamış, o yüzden zor. Dolmuş, münüpüss, öhöh falan diye herkes tarlada gezer gibi geziyor. Bilmem, yörük zamandan kalma mı, ama olmamış işte. Olması 30'larda plândaydı, ama ...

Bu bahsettiklerim sırf bir iskeletti, ben çocukken, 82/83'te manyak gibi bir metro plânı işlemiştim, o ne yazık ki kayboldu. Çok merak ediyorum, o zamanın kafasiyla bile bazı şeyleri bana sorsaydılar, bugün bu sistem daha oturaklı olmaz mıydı.

Ama ben otobüs hatlarından bile hiç memnun değilim. Hiç!

B. Alabay