ist-M.03:04 » M4 Kadıköy-SGH-Tuzla Metro Hattı [İnşaat Süreci]

[Hakan]

Bu hattın kronolojisini de ben ekleyeyim bari;

İstanbul'da ilk metro projesinin devreye girmesinden sonra, maddi nedenler ve olayın ciddiyetinin yeterinde anlaşılamamasından ayrıca benzeri pek çok nedenden dolayı bir asır gibi bir süre ile yeni metro projeleri üzerinde çalışılamamıştır. Günümüzde bu bir asırda oluşan açığı kapatabilmek adına ulaşıma %60'lar düzeyinde bütçeler ayırılmakta ve bu yönde çalışmalara ağırlık verilmektedir.

Kadıköy-Kartal-Pendik metrosu anadolu yakasında doğu-batı ekseninde en yoğun yolcu talebini karşılamak üzere planlanmıştır. Proje başlangıçta Harem-Tuzla olarak düşünülmüştür ancak marmaray tüp geçit projesiyle entegre edilmesinin daha uygun olacağı düşünülerek başlangıç noktası Kadıköy'e kaydırılmıştır. D-100 yolu doğu batı yönündeki karayolu ulaşımında TEM otoyolu hizmete girene kadar, uluslararası trafiğe de hizmet veren tek koridor olmuştur. D100, TEM otoyolunun 1989 yılında devreye girip E80 yolu statüsüne kavuşması ile devlet yolu sınıfına alınmıştır. 17.10.2002 tarih ve 091TCK01001/11-118/Gn-207l sayılı protokol ile de Karayolları' nın sorumluluğundan çıkarılıp İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne devredilmiştir. Böylece D100 şehir içi yol statüsüne geçmiştir.

Proje, Beşiktaş iskelesinin önünden başlayıp Ayrılıkçeşme’ de Marmaray Projesine ait istasyonla entegre olmakta ve buradan Koşuyolu köprüsünde D100 karayoluna ulaşmaktadır. Koşuyolu köprüsünden itibaren sistem tamamen D100 karayolunu takip ederek Kartal istasyonunda son bulmakta ve toplam 16 adet istasyonu içermektedir. Proje başlangıçta, Acıbadem-Kadıköy arası 3290 metresi delme tünel, Acıbadem'den Kartal E5 köprüsüne kadar olan kısmın ise 2490 metresi aç-kapa, kalanı ise hemzemin olarak projelendirilmiştir. Sistem bu haliyle 139,6 milyon USD’ na ihale edilip 28 Ocak 2005 tarihinde sözleşme imzalanmış ve 11 Şubat 2005’ te işyeri teslimi yapılmıştır. Ancak, E5/D100 hem anadolu yakasının en önemli şehir içi ulaşım arteri ve hem de şehirlerarası, hatta milletlerarası ulaşım yolu olması nedeniyle proje İETT Genel Müdürlüğü tarafından tekrar gözden geçirilmiştir. Bu gözden geçirme sonucunda;

• İnşaat sırasında ortaya çıkacak problemler,
• E5/D100 karayoluna verilebilecek zararlar,
• Artması muhtemel maliyetler,
• Yöreye yaşatılacak toplumsal sıkıntılar

gibi nedenlerden dolayı sistemin tamamının yeraltına alınması yönünde kanaat uyanmıştır. Sayılan sebepler gerekçe gösterilerek İTÜ İnşaat Fakültesi Ulaştırma
Anabilim Dalından görüş istenmiştir. Ulaştırma Anabilim Dalı, sistemin yeraltına alınmasının uygun olacağı yönünde değerlendirmeler yapmıştır.

İTÜ’nün Nisan 2005 tarihli bu kararı üzerine İETT, sistemi yeraltına almak istediğini Ulaşım Koordinasyon Merkezi’ne (UKOME) bildirmiştir. UKOME, 10.05.2005 tarih ve 2005/3-12 sayılı kararı ile sistemin yer-yer aç kapa olmak üzere yer altına alınmasının ve metro standartlarında yapılmasının uygun olacağını bildirmiştir. UKOME’nin bu kararı sonucunda da LRT olarak ihale edilmiş olan sistem, İETT idare encümeninin 14.06.2005 tarih ve 41039 nolu kararıyla tamamen yer altına alınmış ve sistemin metro
standartlarında yapılması kararlaştırılmıştır.

Yapılan analizlerde Kadıköy Kartal D-100 aksında yaşanan yoğunluğun enerji maliyetinin yıllık yaklaşık 80 milyon dolar olduğu, zaman kaybının değerinin ise yaklaşık 120 milyon dolar olduğu, inşaat maliyetleri çevresel faktörler ve artacak yoğunluk da gözönünde bulundurulduğunda kısa sürede(6,5 yıl) kendini amorti edeceği ortaya çıkmıştır.

Ocak 2008'de Avrasya metro grubunun ikmal inşaatı ve elektro mekanik sistemler, temin montaj ve işletmeye alma işleri ihalesini kazanmasıyla (751,2 milyon Euro)yeni bir sürece girilmiştir. LRT ihalesini kazanan Anadoluray grubu Kadıköy-Kozyatağı arasının kazı işlerini üstlenirken, Avrasya kalan kazı işlerinin tümü ile istasyon inşaları ve elektro mekanik işleri üstlenmiştir. 21 Mart 2008'de yer teslimi yapıldıktan sonra, kazı işleri hızlanmış ve 2009 ortalarında aylık 2 km seviyelerine kadar çıkmıştır.

Hattın Kadıköy-Kartal güzergahında trafik sorununu çözeceği kesinleşmesinden sonra neredeyse aynı yoğunluğa sahip Kartal-Kaynarca arasında da hattın devam ettirilmesi kararlaştırılmış ve 97 milyon Euro bedelle uzatma işleri de başlamıştır.

7 Temmuz 2009'da araç alım ihalesi gerçekleştirilmiş olup, teklif veren 3 firmadan biriyle teknik incelemeden sonra sözleşme imzalanacaktır.i

Hattın yolculu seferlerinin 2011 itibariyle başlaması planlanmaktadır...

[Esat]

Bu hattın araç alımı ile ilgili ihale daha önce iptal edilmişti ve tabii ki bu iş benim pek hoşuma gitmemişti, açıkçası ben tekrar bir Rotem olayı yaşanacağını düşünüyorum, amacım Rotem i kötülemek değil fakat Bağcılar hattı için sattığı araçların uygunsuzluğu ve bunların şu anda T4 de kullanılmak istenmesi, yaşanan sıkıntıları bildiğim için oldukça mesafeliyim, tabi bir de işin siyasi boyutu var, yabancı bir firma gelip ülkenizde böyle bir yatırım yaptığında ona iş vermek durumunda kalıyorsunuz herhalde ister istemez, fakat ben bunu doğru bulmuyorum, Rotem burada sadece montaj yapıyor, teknoloji transferi yapıyormu? Sanmıyorum. Yarın bir gün hadi bana eyvallah deyip gidecek, bu gün ne zaman? Türkiye' de ki pazar doyunca, halihazırda Alstom, Siemens ya da Bombardier gibi bence bu işin en iyisi firmaların fiyatları doğal olarak yüksek geliyor, Rotem de fiyat avantajı ile bir şekilde aradan sıyrılıyor.

Bakalım verdiğiniz tarih oldukça yeni 1 ay dahi olmamış sonucunu hep beraber göreceğiz. Umarım uzun vadede verimli olacak araçlar satın alınacaktır.

Birde verdiğiniz 6,5 yılda amorti etmesi bilgisi de bana ilginç geldi.

[Hakan]

Bence'de büyük ihtimalle Rotem alacak ihaleyi, Yenikapı-Şişhane arası bitmemiş olacağı için, yeni vagonlardan bir miktarını önce bu hatta indirebilirler. Çünkü yetişmeme ihtimali var, çalışma hızı ve taahhütleri düşündüğümüzde hattın 2010 sonunda çalışmaya başlaması hiç değilse test sürüşlerinin başlaması yüksek ihtimal gözüküyor.

Amorti süresi, İTÜ'nün yaptığı yer altına alınma analizinde ve UKOME kararı için sunulan raporda geçen süre, tabi bu süre Kartal-Kaynarca etabını kapsamıyor, çünkü sonradan sözleşmeye eklendi.

Rotem öyle hemen çekip gitmez bence, öyle ya memlekette yapılacak o kadar çok metro hattı var ki, sadece İstanbul'da 600 küsür hedef var, bunun marmaraı var, Ankara'sı var, İzmir'i var. Zaten 20-30 sene üretecekleri kadar yeni hat olacak, 10 senede idare etseler bizim vagonlar zaten ancak eskir...

[Esat]

Yani işini düzgün yapsın, bana aynı kaliteyi ve teknolojiyi versinde isterse yüzyıl kalsın ama ucuz etin yahnisi mantığı sürmesin bunu istiyorum sadece. Ve sırf İstanbul' un raylı sistem ihtiyacı dahi bir firmanın çok uzun yıllar hizmet vermesini sağlar doğru.

[Esat]

Bir de arkadaşlar Kartal - Kaynarca arasında başka istasyon olacak mı bilen varmı? Sonuçta 4,5 km lik bir uzatma en az bir istasyon daha olacaktır diye düşünüyorum.

Harita konusunda biraz şevke geldim de şu düzeltmeleri yapayım, Mehmet sonra da senin haritaya el atacağım.

[Mehmet Kasım]

Bir de arkadaşlar Kartal - Kaynarca arasında başka istasyon olacak mı bilen varmı? Sonuçta 4,5 km lik bir uzatma en az bir istasyon daha olacaktır diye düşünüyorum.

3 adet var.

[alabay]

Aslında bu metroyu Kadıköy'den Harem üzerinden Üsküdar'a uzatıp, oradan da Bağlarbaşı'na devam ettirmek de iyi fikir olurdu. Yani o Dudullu metrosunun bu metronun uzatması olması. Sistem fazla dağılmazdı.

B. Alabay

[Esat]

Beşiktaş değil Beşiktaş İskelesi diyor, yani Kadıköy deki Beşiktaş vapurlarının kalktığı iskele.

Ayrıca hattı Kadıköy' den Üsküdar' a uzatmak mümkün değil, ancak Kadıköy' den kalkarak Haydarpaşa üzerinden Üsküdar' a giden ikinci bir hat olabilir.

[Hakan]

Kartal'dan sonra, Yakacık, Pendik ve Kaynarca ismiyle 3 istasyon yer alacak. Yakacık istasyonu Kurfalı(Hürriyet Mah) ile Çınardere sınırını oluşturan yerde, Pendik istasyonu Pendik köprüsünde, Kaynarca istasyonu ise Tavşantepe'de konumlanacak.

Uzatma sözleşmesine göre 4 istasyonun tüm işleri, tüneller, işletme sonrası işler için anlaşıldı ama sonradan 1 isatsyon(Topselvi) iptal edildi. Belki sözleşmeye uydurmak için hattı biraz daha uzatıp o iptal olan istasyonun yerine Çamçeşme'de bir istasyon inşa edebilirler.

Birde Acıbadem istasyonundan sonra aynı Kadıköy'e giden kavis gibi, kuzeye bir kavisle Üsküdar'a direk ulaşım sağlanabilir. Koşuyolu bölgesinde rakım azaldığı için çok derinlikte olmaz. Hat tamamlandığında 2 sfer Kadıköy, 1 sefer Üsküdar şeklinde işletilebilir.

[Mehmet Kasım]

Başar abinin dediği gibi ancak şöyle bir aks olabilir. Söğütlüçeşme'den Göztepe E5'e çıkar. Marmaray ile Söğütlüçeşme'de entegrasyon olur. Aradaki 3-4 durak da gider. İBB'nin doğuda birleştiği iki ucu batıda birleştirmek ancak böyle mümkün olurdu.





diğeri de böyle. iki hat Kadıköy'den başlıyor.



Tabi içeriden gidip Doğancılar, (veya Harem), Numune Kavşağı gibi yerlerde durak olsa iyi olur.

[Esat]

Yani bence makul olan Kadıköy' den kalkan iki ayrı hat olması, ama diğer türlü de olabilir niye olmasın, Hakan Bey' in önerisi de senin "Bir kol çıkaralım" önerilerinle uyuşuyor Mehmet :D Kızmıyorsunuz dimi ara sıra esprikte lazım ya.

Yukarıdaki 3 öneride bence o bölge için uygulanabilir, ama dediğim gibi bir hattın belli bir bölgede dallandırılıp başka bir hat olarak devam etmesi metro hatlarında ne kadar doğru olur, bu yüzden biraz mesafeliyim.

Çünkü zaten sefer aralıkları dar, ortak işletme bölgesinde 2 dk. çalışacaksınız ama dallandıktan sonra bu otomatik olarak 4 dk ya çıkacak, peki ileride o hatta 2 dk lık sefer gerektirirse ne olacak? Bu durumda hattın ayrıldığı yerdeki istasyonu işte Başar' ın dediği gibi çok peronlu çok yollu yapmanız lazım ki, oradan kalkan trenleriniz olsun. Yoksa ne olacak gelsin makinist öbür tarafa geçsin gider Ama bu ne pratik ne doğru bir çözüm, ama oradan kalkan trene özel bir peron olursa sorun değil trafiği aksatmayacak.

Böyle bir işletme Brüksel' de vardı, 2 hat bir bölümü ortak kullanıyordu, bir hattın son durağında diğer hat nerede ise 180 derece geri gitmesi gerekiyordu, makinist başta iniyor diğer başa gidiyor ve arac seferine devam ediyor, ama şu anda bu işletme tipi iptal edildi. Başka yerde varmıdır bilmiyorum.

[Esat]

Kartal'dan sonra, Yakacık, Pendik ve Kaynarca ismiyle 3 istasyon yer alacak. Yakacık istasyonu Kurfalı(Hürriyet Mah) ile Çınardere sınırını oluşturan yerde, Pendik istasyonu Pendik köprüsünde, Kaynarca istasyonu ise Tavşantepe'de konumlanacak.

Uzatma sözleşmesine göre 4 istasyonun tüm işleri, tüneller, işletme sonrası işler için anlaşıldı ama sonradan 1 isatsyon(Topselvi) iptal edildi. Belki sözleşmeye uydurmak için hattı biraz daha uzatıp o iptal olan istasyonun yerine Çamçeşme'de bir istasyon inşa edebilirler.

Bu arada istasyon isimleri için teşekkürler.

Miraç, Başar bu harita ile ilgili bir şeyler tartışmıştık diye hatırlıyorum ama onları maillemi yaptık sitedemi yazdık ben bulamadım bir türlü