tkn-M:12 » Metro Yapım Aşamaları

Mehmet Kasım
Seyyah
Mesajlar: 4319
Kayıt: 09 Kas Cum, 2007 12:38

tkn-M:12 » Metro Yapım Aşamaları

Mesaj gönderen Mehmet Kasım » 02 May Cum, 2008 12:52

Metro inşaatları nasıl bir süreçten geçiyor. Proje,inşaat işletme aşamaları hangi basamakları içeriyor.

Benim bilgileim şunlar:

A-PROJE AŞAMASI
B-İNŞAAT AŞAMASI
C-İŞLETME AŞAMASI

A-Proje Aşaması ikiye ayrılıyor.

A1-Etüd Aşaması
a-Fizibilite Etüdleri
b-Avan Proje

A2-Uygulama Aşaması
a-Ön Proje
b-Uygulamaya Esas Kesin Proje
b1-Revize Proje

B-İnşaat aşaması ikiye ayrılıyor

B1-Kaba İnşaat
a-Temel atma
b-Şaft açma işleri ve istasyon kazıları
c-TBM montajı ve ya kazı makineleri montajı
d-Tünel delme ve betonlama işleri

B2-Elektromekanik İşler
a-Ray döşeme
b-Elektrifikasyon
c-İstasyon peyzaj çalışmaları
d-Araç temini

Kullanıcı avatarı
alabay
Evliya Çelebi
Mesajlar: 5555
Kayıt: 21 Eyl Cum, 2007 12:12

Mesaj gönderen alabay » 02 May Cum, 2008 13:02

Metro tasarımı hakkında Frankfurt (M), Münih ve Berlin metrolarının viki sayfalarını vereyim:
http://de.wikipedia.org/wiki/U-Bahn_Frankfurt
http://de.wikipedia.org/wiki/U-Bahn_M%C3%BCnchen
http://de.wikipedia.org/wiki/U-Bahn_Berlin
Bence bizde biraz uzuyor ve öntasarımlar iyi gitmiyor.

B. Alabay

Mehmet Kasım
Seyyah
Mesajlar: 4319
Kayıt: 09 Kas Cum, 2007 12:38

Mesaj gönderen Mehmet Kasım » 02 May Cum, 2008 13:18

alabay yazdı: Bence bizde biraz uzuyor ve öntasarımlar iyi gitmiyor
Projelerde revizeer çok oluyor. Hem proje aşamasında hem yapım aşamasında. Baştan güzel planlanmıyor.

Kullanıcı avatarı
Esat
Pir-i Seyyâh
Mesajlar: 18061
Kayıt: 17 Eyl Pzt, 2007 13:37

Mesaj gönderen Esat » 02 May Cum, 2008 13:29

Projeler baştan hatasız planlanabilir ama doğal olarak hatalar ya da öngörülemeyen sonuçlar ile oluşan değişimler olabilir nedir zemin etüdü iyi değildir falan filan, ama bence bir raylı sistem projesi uygulama aşamasına geldiğinde artık değişmez olmalıdır. Bu kim değişirse değişsin değişmemelidir, başlamış yarıya gelmiş bir işi, benden önceki bunu yanlış planlamış, ben bunu beğenmedim metro olsun gibi mesela örneğin yani :) dersek bu planlama hatası değil yönetim hatası olur, bir örnek Viyana U5 metrosu ortada yoktur, olmayan bir metrodur, çünkü planları şehrin gelişimine ve ileriye dönük açılımına göre bir kaç kez revize edilmiştir, ve şimdi yeniden yapılması planlanıyor ama plan kesinleşmeden bir kazma vurulmuyor, çünkü başladıktan sonra dönmek hem para, hem zaman hemde prestij kaybıdır işte bu göze alınamaz ama ülkemizde bunlar göze alınabiliyor işte ben buna anlama veremiyorum, yaptığım zaman etkisini görürüm diyemezsiniz ki. Bakın Edirnekapı hattına, dinleyin yolcuları aracın içinde, konuşanların yarısı 5 sene sürdü burası yok yok 7 sene sürdü, canımıza okudular deyip duruyor, arada bir kaç kişi ama bitti iyi oldu Allah razı olsun diyor :) eee hani fayda?

Kullanıcı avatarı
alabay
Evliya Çelebi
Mesajlar: 5555
Kayıt: 21 Eyl Cum, 2007 12:12

Mesaj gönderen alabay » 02 May Cum, 2008 13:36

Ben de şimdi Münih metrosunun tarihini okudum ... yazık, bu önemli sayfalar tabiîki hepsi Alamnca. Tasarımda meselâ baştan bir masterplân yapılır, hatlar adlandırılır. İlk Münih metro hattı 6 numaraydı, işte bu da bizde eksik. Berlin'in 10 numaralı hattı hâlâ yok, ama herkes 10 dendi mi, ne hakkında konuşuluyor, bilir. 5 numaralı hattın uzatması da hâlen olmadı, ama arada bir 55 numaralı hat var, 5 ile irtibatsız henüz, ama bağlanacak, o yüzden 55. Kartal kaç? Üsküdar ne? İstoç'a ne gidecek? İşte bunlar çok ÇOOOK yanlış, b-sözü kullanmak isterdim.
Hiç doğru dürüst bir masterplân yok. Demin Köln'lü bir arkadaş bana sordu da, İstanbul'da metro var mı diye ... ben de başladım, ıdı gıdı, yok efem tüneeel, fünükülüüür, şu metrooo, o metrooo, bu bilmemneeee, o plaaaan. YUH be! İnsan utanıyor! :evil:

B. Alabay

Mehmet Kasım
Seyyah
Mesajlar: 4319
Kayıt: 09 Kas Cum, 2007 12:38

Bir metro projesinin hikayesi

Mesaj gönderen Mehmet Kasım » 05 May Pzt, 2008 15:44

1983 yılıda genel seçimlerden zaferle çıkan ANAP 1984 yılında İstanbul Belediyesini de almıştı. Yeni Başkan B.Dalan İstanbul ulaşımı için AKSARAY-İKİTELLİ LRT projesini kafasında şekillendiriyordu.

1986 yılında Aksaray-Otogar arası için inşaata başlandı.

1989'da Aksaray-Esenler arası hizmete açıldı.

89'da yerel seçimleri N.Sözen kazanınca metro projesini otogar'dan İnciriye çevirdi. Ve İkitelli ayağı rafa kaldırıldı.

1994 yılına kadar başkanlık yapan Sözen İkitelli Projesi'ne bir çivi bile çakmadı.

1994'te belediye başkanlığına oturan Tayyip Erdoğan'ın önünde şehrin daha büyük sorunalrı bekliyordu. 98'e kadar proje için ön çalışmalar haricinde bir şey yapamadı.

1999'da başkanlığa oturan Gürtuna Olimpiyatları alma hedefiyle bu projeye önem veriyordu. 2002 yılında gelen heyete metro çalışmalarını anlatarak projeyi gündeme oturttu. Hatta Esenler-E6-İSTOÇ şeklinde olan projeyi değiştirerek Otogar-Bağcılar-İSTOÇ'a çevirerek bu kesimi için temel bile attı. Ama ekonomik krizlerden dolayı proje bir kez daha rafa kaldırıldı.

2004'te başkanlığa oturan Kadir Topbaş 2005 Mayıs ayında OTOGAR-BAĞCILAR arası için temel attı. Çalışmaları ilerleten Topbaş 2006 yılında projeyi önce Kirazlı'ya sonra İkitelli üzerinden Başakşehir'e uzatan temeli attı.

@@@------Yıl 2008------@@@@

Kirazlı etabı için 1 sene içinde hizmete açılacak hedefi var.

İkitelli için ise en erken 2010.

İŞTE BÖYLE:::::::::::::::::::::.

1985'LERDE ELE ALINAN PROJE 2010'LARDA TAMAMLANIYOR.

25 SENE.

Projeye adım atıldığında ben sünnet olmuştum. Şimdi evliyim :):):)

Anonymous

Mesaj gönderen Anonymous » 02 Ara Sal, 2008 22:11

Yapım aşamalarını biraz daha ayrıntılı inceleyebilir myz acaba?? özellikle inşaat aşamasını.bu konuda bi araştırma yapıyorum da eğer elinizde metroların inşaası ile ilgili bi bilgi varsa ve paylaşırsanız sevinirim

Kullanıcı avatarı
Esat
Pir-i Seyyâh
Mesajlar: 18061
Kayıt: 17 Eyl Pzt, 2007 13:37

Mesaj gönderen Esat » 03 Ara Çrş, 2008 00:49

svc-800 yazdı:Yapım aşamalarını biraz daha ayrıntılı inceleyebilir myz acaba?? özellikle inşaat aşamasını.bu konuda bi araştırma yapıyorum da eğer elinizde metroların inşaası ile ilgili bi bilgi varsa ve paylaşırsanız sevinirim
Çelik Bey açıkçası size özelden de belirttiğim gibi bizim bilgilerimiz ya da vereceğimiz bilgiler ne kadar teknik olur biraz tereddütlüyüm. Tabii ki meslek süresince etraftan öğrendiklerimiz ve yaptığımız araştırmalar, topladığımız dökümanlardan çıkarttıklarımız olacaktır.

Ben kafamdakileri anlatmadan önce -muhakkak sizinde bildiğiniz ve yaptığınız üzere- bir iki adres vereyim, almak istediğiniz bilgi bu sektörde inşaat faliyeti gösteren firmalar ise bu linke tıklayarak ilgili başlıktaki firmalara bir başvuru yapın derim, resmi kurumlardan bilgi edinmek isterseniz İBB Raylı Sistem Daire Başkanlığı ve İstanbul Ulaşım A.Ş. yi öneririm, özellikle İstanbul Ulaşım A.Ş. ye yaptığınız başvuruda ne istediğinizi detaylı ifade ederseniz bir yanıt alırsınız diye düşünüyorum, diğer taraftan belki birebir görüşme imkanıda edinebilirsiniz.

Geçelim konuya, metro inşaatlarında artık nerede ise herkesin bildiği üzere genel olarak 3 yöntem var, -benim bildiğim- bunlardan TBM sadece hat tünellerini açmada, Aç-Kapa hat tünelleri ve istasyon inşaatlarında, NATM ise hat tüneli açma, istasyon alanı açma, ve tünel içerisindeki bilumum tünel ve galeri açma işlemlerinde kullanılıyor.

TBM - Tunnel Boring Machine

Google Araması İçin Tıklayınız.

Tünel açma makineleri bir ihtimal aç kapa yöntemler ile inşaat yapmanın şehirlerin gelişimi ile zorlaşması NATM metodunun ise oldukça yavaş ilerleyen bir süreç olması nedeni icat edilmiş olabilir diye düşünüyorum. TBM ler ön kısımda yer alan devasa döner kafa ve üzerindeki kesici silindirler ile ki bunların zemin etüdüne göre çeşitli tipleri mevcut, toprak ve kaya zemini kazarak ilerleyen cihazlar. TBM lerin bir kaç tipi var, Marmaray Ayrılıkçeşme ve bildiğim kadarı ile Bağcılar metrosunda çamurlu tip TBM kullanılıyor, bu makineler kafa kesme ve kırma işlemini yaparken bir yandan TBM içerisinde (25-30 metre civarındadır) bulunan motorlar ve ara motorlar vasıtası ile çıkan toprak çamurlu bir su şeklinde dışarı atıyolar, dışarı atılan toprak özel havuzlara alınıyor su geriye şarj edilerek TBM ye ulaşıyor kalan hafriyatta atılıyor, bildiğim bir diğer yöntemde kuru kırma, bunda da çıkan hafriyat TBM nin arkasına atılıyor ve loaderlar vasıtası ile kamyonlara yüklenerek ya da konveyörler vasıtası ile tünelden dışarı çıkartılıyor. TBM lerin en büyük avantajı hız, günlük ortalama 10-12 metre hız çok iyi olarak tabir ediliyor, bir diğer avantajı ki zaten imal amaçlarından biri bu olsa gerek, kazı işlemi ile birlikte ilerlediği her metreye tünel segmanlarını yerleştirme işlemini yapması...

Evet TBM ler sadece tünel kazma ve atık çıkartma işlemi yapmıyor aynı zamanda tüneli inşaa ediyorlar, gelişen teknoloji ile birlikte GPRS kontrollü olarak ilerleyen ve projeye göre üretilmiş segman dizilerini yerleştirerek tünele şeklini veren bu alet tüm dünyada demiryolu ve tünel teknolojilerine yeni bir soluk getirmiştir. Sitemizdeki Marmaray şantiyesine yaptığımız gezide TBM lerin segman yerleştirmesi ile ilgili bir şeyler anlatmıştım diye hatırlıyorum.

http://www.ulasimturkiye.com/viewtopic.php?p=3172#3172


Aç - Kapa Yöntemi

Bu yöntem ile İstanbul' da inşaa edilen ilk aç-kapa M1 Aksaray-Havalimanı hattı Aksaray-Ulubatlı arasındaki bölüm olsa gerek, en uzunu ise herhalde T4 Edirnekapı-Sultançiftliği hattında yer altına alınan bölümlerdir (yaklaşık 5km) günümüzde ise daha çok istasyon binalarının inşaatı için kullanılmaktadır, tabii bunun en büyük sebebi Aç-Kapa yönteminde duvarları oluşturacak fore kazıklar ile birlikte hat boyunda 10 istasyon kesimlerinde 15 metre genişlikte caddelere ihtiyaç bulunmasıdır ki maalesef İstanbul' da sayılıdır. :) 1970' lerde Avrupa' da inşaa edilen metroların pek çoğunda bu yöntem geniş cadde ve bulvarlar bulunması nedeni ile tercih edilmiş ve o dönemde metro inşaatlarına büyük hız katmıştır. Sistemde en basit yöntem zemin etütleri sonrasında hat duvarını oluşturacak fore kazık çakma işleminin gerçekleştirilmesi, kazıkların içinde kalan alanın boşaltılması, zemin düzeltme işleminin yapılması yan duvar kaplaması ile birlikte üst kapama işleminin gerçekleştirilmesi, bir ihtimal zemin geometrisi bu aşamadan sonra düzenleniyor olabilir (dever açıları ve drenaj kanallarını oluşturabilmek için) Bu konu ile ilgili aşağıdaki linki incelemenizi tavsiye ederim.

Wienerlinien Linki 1

Wienerlinien Linki 2

Halen bulunduğum Viyana' da kent içi pek çok alanda bu metod ile açılan tüneller ve eski Stadtbahn viyadükleri vasıtası ile metro sistemi hızlı bir şekilde kurulmuştur. Özellikle ikinci linkte bahsedilen Schottenring istasyonu mevcut istasyon yıkılmadan altına yeni bir istasyon inşaa edilerek yapılmıştır, bunu geçen gün gördüğümde ağzım açık 3 kere dolandım içerisinde :) daha önce bu konuyu sorduğum bir mühendis bana olabilirliği hakkında cevap verememişti çünkü, tabii hemen altına inşaa edilmiş değil ama sonuçta işletme devam ederken yapılmış olması ve Tuna nehrini su basmanı seviyesi altında bulunması nedeni ile ince bir iştir. Aslında aynı sitede daha önce aç-kapa yöntemini anlatan çok güzel animasyonlar vardı fakat site yenilenirken bu linkler sanırım kaldırılmış çok aramama rağmen bir türlü bulamadım.


NATM - New Austria Tunnel Method / Yeni Avusturya Tünel Açma Metodu (asıl ismi Neuer Österreichischer Tunnelbauweise" - NÖT olarak geçer)

İnternette NATM olarak aradığında zaten yeterince bilgiye ulaşacaksın, yöntem bildiğim kadarı ile Avusturya' da ortaya çıkarıldığı için bu isimle adlandırılıyor, tünel inşaatlarında yaşanan göçme problemlerine karşı geliştirilmiş hassas kazı yapma imkanı sağlayan bir teknik. Çeşitli kırıcı cihazlar ile hem makine hemde insan gücü ile tünelin kazılması ile yapılıyor, belli bir metrede tünel kazısı gerçekleştirildiğinde püskürtme beton yöntemi ile duvarlar hızlı bir şekilde kaplanarak tünelin gerilimi en aza indiriliyor, sonrasında bu püskürtme beton zemin üzerine tünel inşaa ediliyor, burada bilmediğim tünelin asıl taşıyıcı betonunun nasıl imal edildiği ama sanırım bunda da artık segman yöntemi tercih ediliyordur, segmanın avantajı proje üzerinde her bir segman setinin geleceği yerin belli olması ve yerleştirmenin işi bilenler için bir puzzle yapmak kadar kolay olması. Sen bir inşaat mühendisliği öğrencisi olarak taş köprü inşaatlarındaki gözlere yerleştirilen kilit taşı tekniğini bilirsin, burada da aynısı uygulanmaktadır, boyları aynı fakat projeye göre enleri farklılık gösteren segmanlar yerleştirilir en son olarak Kilit Taşı vazifesi gören segman takılır ve o artık bir daire şeklinde orada durur, yukarıda atladığım için burada not olarak belirtiyorum, segmanlar monte edildikten sonra arkasına zemin ile arasını doldurmak için özel bir beton enjekte edilmektedir.

NATM metodu hassas zeminlerde tünel inşaatlarında kullanılmaktadır, bunun dışında özellikle hat tünelleri arasındaki geçiş tünelleri, makas ve yaklaşım tünelleri, tünel içi istasyonlar ve istasyon içi galeriler hatta yürüyen
merdiven koridorları NATM metodu ile güvenli bir şekilde açılabilmektedir.
Burada hızdan ziyade çalışmayı yaparken doğru araçları seçmek ve tekniğe uygun betonlamayı yapmak sanırım gerekli olan kural ama dediğim gibi ismi ile internette ararsanız muhakkak teknik doğrulara ulaşabilirsiniz, tekrar ediyorum benim verdiğim bilgiler kendi gözlemlerim ve araştırmalarımdan ibarettir. - evinizde NATM ile tünel açmaya kalkmayınız -

NATM

Resim

Resim

Elimden klavyemden bu kadar geldi yazıyı yumuşatmak icin yapmaya çalıştığım gereksiz espriler için kusura bakmayın.

Anonymous

Mesaj gönderen Anonymous » 03 Ara Çrş, 2008 20:48

çok çok çok teşekkür ederim verdiğiniz bilgiler yeterince faydalı oldular.saolun..inşallah başkalarına da faydalı olurlar..ayrıca verdiğiniz linkler ile de çok kapsamlı bi araştırma yapıp ne kadar kaliteli içerik eklediğiniz hiç şüphesiz ortada.ilginizden dolayı ayrıyetten teşekkürler

Kullanıcı avatarı
Esat
Pir-i Seyyâh
Mesajlar: 18061
Kayıt: 17 Eyl Pzt, 2007 13:37

Mesaj gönderen Esat » 04 Ara Prş, 2008 01:10

Biz katıldığınız için teşekkür ederiz, ayrıca TBM ler ile ilgili aklımda olan ama belirtmeyi unuttuğum bazı detaylarda vardı, kısaca özetlemek gerekir ise bildiğim kadarı ile (yeni teknolojilerin durumu nedir bilmiyorum) tünel açma vazifesi gören kafa kısmı ile ilgili bir takım kısıtlar var, bunlardan bir tanesi TBM lerin açtıkları tünelden geri çıkamamaları, sökülerek geri taşınması mümkün olsa dahi delici kafanın genişliği imal ettiği tünelden fazla olduğu için kafanın geri gelmesi mümkün olmuyor dolayısı ile, makas tünelleri çoğunlukla NATM ile inşaa ediliyor, ayrıca tüneller arası geçiş yollarının inşaasında da projede işlenmiş olan metrelere özel segmanlar üretiliyor, bu segmanlar geçiş için planlanan genişlik ve yükseklikte metal segmanlar üretilerek beton segmanlar ile birlikte takılıyor, tünel inşaatı bittikten sonra bu metal segmanlar sökülerek yine basit kazı aletleri ile NATM yöntemi ile iki tünel arasında paralel geçiş bölgeleri ya da bakım odaları, acil durum odaları gibi alanlar oluşturuluyor.

TBM kazılarında iki TBM nin karşılıklı olarak çalışması oldukça nadir bir durum, bununda en büyük sebeplerinden bir tanesi TBM lerin kafaları, bu sebeple çoğunlukla TBM ler aç kapa bir şantiyeden giriş yapar ve hattın diğer ucunda yüzeye çıkar orada sökülerek götürülürler ya da Marmaray Kazlıçeşme-Yenikapı arasındaki kazıda olacağı gibi bir yöne kazan TBM diğer uçtan çıktığında ters çevrilerek diğer yöne kazar, karşılıklı olarak kazma olayı hatırladığım kadarı ile Manş Tüneli kazısında gerçekleştirilmişti, ama bu durumda da yukarıda söylediğime ters bir durum ortaya çıkıyor, bu konu ile ilgili filmi izleyeli çok uzun zaman oldu ama bildiğim kadarı ile TBM lerden bir tanesi diğerinin yolundan çekilmesi için aşağı doğru bir kazı yaparak orada gömülü halde bırakılmıştı bu biraz pahalı olsa da duruma göre tercih edilebilir bir seçenek :) fakat böyle bir durumu anlatan yapımı izledim. Buna benzer bazı konular için size aşağıda bir link vereceğim muhakkak ziyaret edin derim.

TBM kazıları ile ilgili söyleyeceğim bir başka detayda şu, bildiğimiz üzere TBM projenin yapısına göre dairesel ya da oval bir tüp oluşturarak ilerliyor, fakat aç kapa inşaa edilen istasyon bölgelerini geçerken istasyon yapısının tamamlanması için TBM nin geçişi bekleniyor, çünkü TBM nin yaptığı kazı ile oluşan dairenin radiusu binanın temelinin alt seviyesinde kalıyor, aç kapa nın zemininde TBM yi taşıyacak seviyede dayanıklılıkta geçici bir zemin hazırlanıyor, ve TBM nin çıkış yapacağı noktalarda duvara kalıcı beton atılmıyor, genellikle püskürtme beton ile tutturuluyor, TBM istasyona girip diğer uçtan çıktığında istasyonun kalıcı temel ve zemin betonlaması yapılıyor.

Bu linke muhakkak bakın, burada benzer konular ile ilgili çok güzel videolar var ben bir kısmını indirip arşivime katmıştım, özellikle TBM ve tünel inşaatları ile ilgili teknolojik programlar falan ve size inşaat mühendisliği okuyor olmanız hasebi ile Berlin Hauptbahnhof' un yapımını anlatan filmi muhakkak izlemenizi öneririm, bu sitede daha önce vardı ama kaldırıldı şimdi para ile satıyorlar ben ilk fırsatta satın alacağım ve herkese de öneriyorum herkes için faydalı.

http://www.bahntv-online.de/btvo/site/

Anonymous

Mesaj gönderen Anonymous » 04 Ara Prş, 2008 23:06

Evet doğru TBM ler geri gelemiyordu.Ben bunlarla ilgili Discovery Channel da Mega Machines adlı bi programda anlatılanları dinlemiştim.O zamanlar lisedeydim ama yine de meraklıydım bu tür aletlere:) Şimdi lazım olacağını hiç düşünmezdim.Yalnız ne hikmetse TBM ler başta hiç aklıma gelmemişti benim :) ilk araştırmaya başladığım sitelerden birisi de burası olduğu için bende size sorayım dedim.Verdiğiniz bilgiler çok faydalı oldu.Çok fazla teknik içerik olmadığını ve kuşkularınız olduğunu söylemiştiniz ama ben zaten o kadar fazla hesap kitap işlerinin olduğu bi döküman istememiştim :) Yani sunduğunuz içerik tam istediğim gibi oldu.En azından bi başlangıç noktası oluşturdum.E tabi ondan sonrasıda bizim işimiz olduğu için gerekli dökmanları rahatlıkla bulduk:) Sayfanızın adresini sunumumda ve tezimde kaynak olarak göstereceğim.Herşey için saolun

Kullanıcı avatarı
Esat
Pir-i Seyyâh
Mesajlar: 18061
Kayıt: 17 Eyl Pzt, 2007 13:37

Mesaj gönderen Esat » 11 Ara Prş, 2008 13:24

Ben tünel inşaatları ile ilgili aşağıdaki dökümanı incelemenizi öneririm, Almancanız yoksa da bilen birilerini muhakkak bulun derim, bu tünel sistemi Avrupa' yı sarmalayacak yeni hatların kapsamında yer alan bir tünel şebekesi geçtiğimiz günlede tünelin giriş yerini biraz görme şansım olmuştu bugün de bu dökümanı buldum güzel bir takım bilgiler veriyor, inceleyebilirsiniz.

Lainzer Tunnel
En son Esat tarafından 11 Ara Prş, 2008 22:06 tarihinde düzenlendi, toplamda 1 kere düzenlendi.

Cevapla

“Ulaşım Teknolojileri - Teknikler - Eğitimler” sayfasına dön